İngilizce Kelime Öğrenmek

İngilizce öğrenme sürecinde öğrencilerden en sık duyduğumuz soruların başında İngilizce kelime bilgilerini nasıl geliştirmeleri gerektiği geliyor. Bununla birlikte İngilizce kelime ezberlemeye saatlerini harcayıp sonrasında girdiği YDS,YÖKDİL vb sınavlarda kelime sorularını doğru cevaplayamayan hatırı sayılır bir kitle var.

‘Hocam kelimeyi biliyorum ve soru cümlesini de genel hatları ile anlıyorum, peki neden soruya doğru cevap veremiyorum?’

İsterseniz bu soruyu bir kelimeyi bilmek nedir sorusuna cevap vererek yanıtlayalım. Genelde İngilizce kelime bilgisini geliştirmek isteyen öğrenciler İngilizce kelimelerin Türkçe anlamlarını doğrudan ezberleme yöntemine başvururlar. Bu basit ve zaman tasarrufu sağlayan bir yöntemdir ancak kelime öğrenme açısından eksiktir. Bir kelimeyi bilmenin şartlarından sadece bir tanesi o kelimenin anlamını kendi ana dilimizde bilmektir. Kulağa tuhaf geliyor farkındayım. Birazdan örneklerle açıklayacağım gibi eğer İngilizce kelime bilginizi geliştirmek istiyorsanız oturup kelime ezberlemekten ötesine geçmeniz gerekiyor.

İngilizce Kelime Nasıl Öğrenilir?

Aslında sadece İngilizce değil anadilimiz dahil her kelime o kelimenin anlamını bilmekten öte birtakım karmaşık süreçlerin sonucunda bilinir hale geliyor. Şimdi bunları madde madde sıralayalım;

1. Kelimenin anlamını bilmek

Kelime öğrenebilmek için ilk önce kelimenin anlamını net bir şekilde öğrenmek gerekir. Bu madde çok açık olduğu ve genelde öğrenciler bu teknikten ötesine geçmediği için burayı kısa geçiyorum.

2. Kelimenin telaffuzu ve yazımı

İngilizce bir kelimeyi öğrenmek için o kelimenin nasıl sesletildiğini ve nasıl yazıldığını mutlaka bilmeniz gerekiyor. Yazımını iyi bilmediğiniz kelimeleri birbirine çok rahat karıştırabilirsiniz. (abandon, abundant gibi) Telaffuzunu doğru bilmediğiniz kelimeyi ise öğrenmeniz ve o kelimenin akılda kalması zorlaşacaktır. Ayrıca ne kadar iyi İngilizce bilirseniz bilin İngilizce telaffuzunun sürprizlere açık olduğunu unutmamanız gerekiyor. (bkz courage, courageous)

3. Kelimenin türü

Öğrenmeye çalıştığınız kelimenin türünü (fiil, sıfat, isim, zarf) mutlaka bilmelisiniz. İngilizce’de sözdizim genelde standarttır ve bazı kelimeler birden fazla anlama gelebilir. Eğer öğrenmeye çalıştığınız İngilizce kelimenin türünü bilmiyorsanız cümle içinde gördüğünüzde o kelime size birşey ifade etmeyecektir.

He is a fast runner. Burada fast sıfat ve hızlı demek.

He fasts once a week. Burada fast fiil ve oruç tutmak anlamında.

4. Formal ve informal kelimeler

Kelime bilginizi geliştirmek istiyorsunuz. Ama dil bir okyanus. Her kelimeyi bilmeniz imkansız. Bu ana diliniz için de geçerli. Öyleyse belli kelimeleri öğrenip diğerlerine öncelik vermeyeceksiniz. Peki buna nasıl karar vereceksiniz? Diyelim TOEFL’a hazırlanıyorsunuz, o zaman akademik İngilizce kelimelere hakim olmanız gerekir. Yurt dışına gidip orada yaşayacaksanız günlük dilde kullanılan kelimelere öncelik verirsiniz. O halde öğrendiğiniz kelimenin formal ya da informal oluşunu (register) bilmek o kelimeyi bilmenin kıstaslarından biridir diyebiliriz.

Normalde yardım anlamına gelen ve hemen hepimizin bildiği ‘help’ kelimesi yerine ‘facilitate’ kelimesini kullanıyorsanız daha resmi ve akademik bir dil kullanırsınız. Öte yandan kafede arkadaşınızla konuşuyorken ‘help’ kelimesini kullanmanız beklenir.

5. Yan anlamlar

Kelimeyi öğrendiniz. Ama ya kelimenin yan anlamları? (connotation) Bunu bir örnekle açıklayalım. Result ve consequence kelimeleri Tükçe’ye sonuç olarak çevrilebilir. Ancak consequence genelde olumsuz sonuçlar için kullanılır.

Örnek

The result of the match is 1-0. deriz. Yani maçın sonucu result kelimesi ile belirtilir.

The consequence of the earthquake was shocking. Burada depremin sonucundan bahsediyoruz ve doğal olarak olumsuz bir sonuç söz konusu.

Benzer bir örnek

strong kelimesi güçlü anlamına gelir ama demli çay derken strong kelimesinin kullanılması gerektiğini birçoğumuz bilmez. Ancak mesela powerful coffee ya da tea demeyiz.

6. Kelime İkilileri (Collocation)

En önemli maddelerden biri de bu. Sözlüğü açtınız ve ‘heavy’ kelimesinin anlamında baktınız. Somut olarak bir cismin hafif olmayışından öte heavy kelimesinin farklı kullanımları var ve tek başına heavy kelimesinin anlamını bilmeniz burada size yardımcı olmayabilir.

heavy rain örneğindeki gibi. Belki cümle içinde okurken görürseniz anlamını çıkarırsınız ama size …… rain şeklinde boşluk tamamlama sorusu sorulduğunda rain kelimesinin başına heavy gelmesi gerektiğini akıl edemeyebilirsiniz.

Peki İngilizce Kelime Nasıl Öğrenelim?

Yukarıda sıraladığım maddelere farklı eklemeler yapmak mümkün. Ancak bu yazıda amacım öğrencilerin doğrudan kelime ezberleyerek eksik bir çalışma yaptığını göstermekti. İngilizce kelime öğrenebilmeniz için öncelikle mevcut İngilizce seviyenizi doğru tespit etmeniz ardından hangi amaçla İngilizce kelime bilginizi geliştirmek istediğinizi netleştirmeniz gerekiyor. Ardından seviyenize uygun okuma ve dinleme materyalleri ile İngilizce kelimeleri kendi ekosistemi içinde görerek öğrenmelisiniz. Bunun içinde sayıya takılmamalısınız. Benim o kadar vaktim yok ve günde yüz tane kelime öğrenmem lazım gibi bir yaklaşımla yine madde bire döneriz. Gün içinde öğrenebileceğiniz (en azından sınavda doğru şıkkı işaretleyecek kadar) kelime sayısı sınırlıdır ve bunun zekayla ya da kapasiteyle düşündüğünüz kadar yakın bir ilişkisi yoktur. Yeterince zaman ayıran ve bunu sistemli ve disiplinli bir şekilde yapan öğrenci İngilizce kelime bilgisini geliştirecektir. Bu süreyi makul olmayan yöntemlerle, makul olmayan sürelere çekmeye çalışırsanız en sonunda herkes öğreniyor galiba ben yeteneksizim düşüncesine kapılırsınız. Durup dururken kendi motivasyonunuzu düşürmüş olursunuz.

İngilizce Kelime için Kaynak Önerisi

Peki İngilizce kelime öğrenme sürecini makul bir sürede nasıl geliştirebiliriz? Bunun için biz bir çalışma yaptık. İngilizce sınavlara (YDS, YÖKDİL, TOEFL, IELTS, PTE, OET vb) hazırlanan adayların en sık karşılaşacağı kelimeleri içeren Akademik Kelime Seti ile yukarıda madde madde sıraladığım tüm gereklilikleri yerine getirmiş olacaksınız. Kelimelerin anlamı, yan anlamı, ikilileri, türü ve cümle içinde kullanımlarının br şekilde anlatıldığı bu set ile sınavlara rahatça hazırlanabilirsiniz. Aşağıda Akademik Kelime Setinin örnek videosunu paylaşıyorum. Merak edenler izleyebilir.